Το καλύτερο κρυμμένο μυστικό στην Ελλάδα...
Μεγαλόπρεπα βουνά, εντυπωσιακές χαράδρες, πολύμορφοι γεωλογικοί σχηματισμοί, πλούσια και πυκνά δάση, ορμητικά ποτάμια, δύσβατα μονοπάτια, μικρές εύφορες κοιλάδες και ανάμεσα σε όλα αυτά η γραφική κωμόπολη της Κόνιτσας με τον κάμπο στα πόδια της και τα πολυάριθμα χωριά στις πλαγιές των μεγάλων βουνών της Βόρειας Πίνδου, συνθέτουν το πολύμορφο τοπίο του Δήμου Κόνιτσας.
Η περιοχή της Κόνιτσας είναι ένας ορεινός χώρος με την ομώνυμη κωμόπολη και τα 42 χωριά. Βρίσκεται στο πιο βόρειο σημείο του Ν. Ιωαννίνων. Συνορεύει ανατολικά με τη Δ. Μακεδονία (Ν. Καστοριάς και N. Γρεβενών) και δυτικά με την Αλβανία. Εκτείνεται από το Γράμμο μέχρι την Τύμφη και από το Σμόλικα ως τη Νεμέρτσικα. Τα βουνά αυτά, καθώς και ο ποταμός Αώος με τους παραποτάμους του, Βοϊδομάτη και Σαραντάπορο, καθορίζουν την ιστορική, την πολιτισμική και οικονομική πορεία του τόπου. Η μικρή κωμόπολη απλώνεται στην πλαγιά του βουνού Τραπεζίτσα, και φτάνει ως τον ποταμό Αώο. H πόλη έχει γύρω στους 3.000 κατοίκους και το όνομά της στα Σλάβικα σημαίνει αλογότοπος (Kόνι=άλογο, τζα=τόπος). Αναφέρεται για πρώτη φορά στο Xρονικό των Iωαννίνων με αυτό το όνομα το 1380.
Απέχει από τα Γιάννενα 64km, και 40 λεπτά από το Αεροδρόμιο. Η συγκοινωνία με την πρωτεύουσα της Ηπείρου γίνεται με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ και είναι τακτική και άνετη. Η απόσταση από την Αθήνα είναι 550 km και τη Θεσσαλονίκη 350 km. Η σύνδεση με τη Μακεδονία και τη Θεσ/νίκη γίνεται μέσω της εθνικής οδού Ιωαννίνων – Κοζάνης, η οποία στο ύψος της Νεάπολης συναντά την Εγνατία οδό.
Μαστοροχώρια
Από την άλλη μεριά, στα βορειοδυτικά της πόλης της Κόνιτσας και κατά μήκος της κοιλάδας του Σαραντάπορου βρίσκονται τα Μαστοροχώρια. Χωριά που οι κάτοικοί τους, εξειδικεύτηκαν στην τέχνη της οικοδομικής και άλλων παρεμφερών επαγγελμάτων. Η τεχνική ειδίκευση στα μέρη αυτά ήταν αποτέλεσμα της δημογραφικής και οικονομικής στενότητας που αντιμετώπισαν τα χωριά, όταν ξεπέρασαν την οικονομία αυτοσυντήρησης που βασιζόταν στην γεωργοκτηνοτροφία μικρής κλίμακας. Ορισμένα από τα χωριά επιδόθηκαν συλλογικά σε κάποιες δραστηριότητες με τέτοια επιτυχία, ώστε τελικά να ταυτίζονται ιστορικά μ' αυτές. Οργανωμένοι σε ομάδες, τα ονομαζόμενα μπουλούκια, οι περισσότεροι άντρες των χωριών αυτών ταξίδευαν σε όλη τη σημερινή Ελλάδα και τις γύρω περιοχές ή κράτη, φτάνοντας μέχρι την Αμερική, το Κογκό, την Αβησσυνία, το Σουδάν ακόμα και την Περσία. Ορισμένοι από αυτούς και ειδικά όσοι κατάγονταν από τα χωριά Γοργοπόταμος και Χιονιάδες, εξειδικεύονταν στην τέχνη της ξυλογλυπτικής και της ζωγραφικής αντίστοιχα και συμπλήρωναν τα έργα των μαστόρων συναδέλφων τους στολίζοντας εκκλησιές με τέμπλα και αγιογραφίες και σαράγια κι αρχοντικά με ξυλόγλυπτα και περίτεχνες τοιχογραφίες.
Τα χωριά της είναι οικισμοί ενταγμένοι σε ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο, με λίγους κατοίκους το χειμώνα. Ζωντανεύουν όμως το καλοκαίρι με τους ξενιτεμένους, τους επισκέπτες και τα τοπικά πανηγύρια. Η ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας απαρτίζεται από τέσσερις διακριτές ανθρωπογεωγραφικές ενότητες με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η κάθε μία, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει –όπως άλλωστε και στο παρελθόν- η ίδια η πόλη της Κόνιτσας. Οι ενότητες αυτές είναι οι εξής: Στα νότια η πόλη της Κόνιτσας και τα γύρω από τον κάμπο της χωριά, στα ανατολικά τα χωριά της Λάκκας Αώου, στα βορειοδυτικά τα Μαστοροχώρια και στα μεγάλα υψόμετρα των βουνών τα χωριά των ημινομάδων κτηνοτρόφων . Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, κτηνοτροφία, δασοπονία, το εμπόριο και τις τουριστικές επιχειρήσεις.
Το απαράμιλλο και πλούσιο φυσικό περιβάλλον, οι γραφικοί οικισμοί, τα διάσπαρτα μνημεία, οι άνθρωποι με τον ανοιχτό χαρακτήρα τους και η πλούσια παράδοση με όλες τις εκφάνσεις της καθιστούν την ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας έναν από τους περισσότερο προσφιλείς προορισμούς των Ελλήνων και ξένων περιηγητών. Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί τουριστικά στα πλαίσια της ήπιας εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και του εναλλακτικού τουρισμού (αθλητικός, περιβαλλοντικός, φυσιολατρικός, θρησκευτικός, πολιτισμικός).
Η Κόνιτσα, η πόλη του καγιάκ
Η Κόνιτσα θεωρείται η πόλη του καγιάκ και προσφέρει τη δυνατότητα όλο το χρόνο να απολαύσει κάποιος το άθλημα αυτό, αλλά και το ράφτιγκ, την ορειβασία, το αλεξίπτωτο πλαγιάς, την πεζοπορία, το ποδήλατο βουνού. Οι περιπατητές θα χαρούν την ανάβαση και την περιπέτεια στα βουνά του Σμόλικα, του Γράμμου, της Τύμφης. Θα χαρούν τις μυθικές Δρακόλιμνες, την πορεία στη Χαράδρα του Βοϊδομάτη μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου Αώου, την πορεία στη Χαράδρα του Αώου και στη Μονή Στομίου, την κοντινή ανάβαση στον Αϊ Θανάση ή τον Προφήτη Ηλία, που αγναντεύει όλο το τοπίο μέχρι τα αλβανικά σύνορα. Μπορεί να αποδράσει στα πανέμορφα χωριά της Κόνιτσας, αλλά και στα κοντινά Ζαγοροχώρια. Μπορεί να επισκεφτεί την περιοχή Μπουραζανίου, να δει την ιστορική Μεσογέφυρα, ανατιναγμένη την 28η Οκτωβρίου 1940, να προσκυνήσει στη Μονή Μολυβδοσκέπαστης. Μπορεί ακόμη να κολυμπήσει στα ιαματικά νερά των Καβασίλων, να ιαθεί στα ατμόλουτρα του Αμαράντου.
Το γεφύρι της Κόνιτσας
Το μονότοξο γεφύρι του Αώου (1871) στην είσοδο της Κόνιτσας, έργο των μαστόρων της περιοχής, αποτελεί καλή αφετηρία για να γνωρίσει κάποιος την Κόνιτσα. Θα ανηφορίσει προς το τζαμί του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και στο κοντινό παλιό μουσουλμανικό σχολείο, όπου υπάρχει φωτογραφική έκθεση, θα έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την ιστορία και τα μνημεία της περιοχής. Η Πάνω Κόνιτσα καθώς και το χωριό Γαναδιό είναι χαρακτηρισμένοι με προεδρικό διάταγμα ως παραδοσιακοί οικισμοί.